Premiera spektaklu „Gdzie jest Pinokio?”, która odbyła się 14 lipca 2011 roku, zainaugurowała działalność mobilnej sceny Instytutu Teatralnego. W ciągu trzech sezonów przedstawienie zostało zaprezentowane równo 50 razy. Wizyta w każdej miejscowości rozpoczynała się od radosnej i kolorowej parady ulicami miasta – artyści występujący w spektaklu wraz z mieszkańcami zmierzali w stronę głównego placu miejscowości. Paradę wieńczył koncert. To właśnie wtedy zbuntowany Pinokio uciekał, zostawiając wszystkich w wielkiej niepewności, czy pojawi się wieczorem pod niebiesko-białym szapito.

SPEKTAKL

Przedstawienie opowiada losy trupy artystów Cyrku Ogniojada. Bohaterowie przemierzają kraj z widowiskiem o Pinokiu – bohaterze powieści Carla Collodiego. Odwiedzają kolejne miejscowości, rozbijają namiot i dają występ… Jednak pewnego dnia ten rytm zostaje z zaburzony: aktor grający główną rolę buntuje się i robi wszystko, by kolejne przedstawienie już się nie odbyło. Jak zareaguje reszta grupy? Znana wszystkim historia drewnianego chłopca nabiera zupełnie nowego wymiaru. Okazuje się, że w życiu Pinokia i zespołu aktorskiego kryje się wiele rodzinnych tajemnic.

WARSZTATY

Spektaklowi towarzyszyły warsztaty, które odbywały się dzień po spektaklu. Na „Kursie przysposobienia do Cyrku Ogniojada” dzieciaki poznawały tajniki żonglerki, ekwilibrystyki i akrobatyki. Podczas „Podróży do brzucha Wieloryba” dźwięki i opowieści przenosiły uczestników do wnętrza tytułowego olbrzyma. Na warsztacie „Czego Świerszcz nie wytańczy, Błękitna Wróżka dośpiewa” – układały piosenkę o okolicy i przygotowywały do niej teledysk. A na spotkaniu pod hasłem „Uszy puchną, nos nie rośnie” – wymyślały niestworzone historie i tworzyły Najdziwniejszą Opowieść Świata. W ostatnim roku objazdu pojawiła się dodatkowo „Trupa zebrana naprędce” – gra miejska pozwalająca uczestnikom spojrzeć na swoje miasto z perspektywy przyjezdnych artystów. Dzięki broszurze przygotowanej przez Agatę Pietrzyk, Justynę Sobczyk i Sebastiana Świądra zabawy mogły zostać w danej miejscowości na dłużej – publikacja zawierała bowiem instrukcję do wykorzystywanych podczas zajęć gier i zostawiana była w domach kultury, by instruktorzy mogli do nich wracać na swoich stałych zajęciach.

Projekt „Pippi Pończoszanka” został przygotowany we współpracy z Teatrem Pinokio w Łodzi i zadomowił się pod niebiesko-białym szapito aż na sześć sezonów: premiera spektaklu odbyła się 6 lipca 2013 roku w Łodzi w ramach Festiwalu Brave Kids, a ostatni pokaz miał miejsce 12 sierpnia 2018 roku w Strumieniu. W ciągu tych lat spektakl został zagrany łącznie 85 razy, a mieszkańcy odwiedzanych miejscowości uczestniczyli także w warsztatach, paradach i plenerowych koncertach.

SPEKTAKL

Pippi Pończoszanka w towarzystwie piratów-akrobatów przemierza całą Polskę. Tym razem w namiocie cyrkowym widzowie spotykali rudą dziewczynkę z ogromną fantazją i mnóstwem pomysłów. Pippi nie siedzi prosto przy stole, śpi z nogami na poduszce i nie lubi, jak każe jej się coś robić. Jest samodzielna, odważna i silna, ale bardzo tęskni za swoimi rodzicami. Twórcy cyrkowo-muzycznego przedstawienia podejmują temat roli dziecka w społeczeństwie, upominają się o jego prawo do indywidualności i o możliwość decydowania o sobie. Jednocześnie chcą przypomnieć dorosłym, jak ważną rolę pełnią oni w procesie kształtowania tożsamości swoich dzieci.

WARSZTATY

Od samego początku projektu podróżom „Pippi Pończoszanki” towarzyszyły warsztaty edukacyjne: teatralne, cyrkowe i muzyczne. Odbywały się dzień przed prezentacją spektaklu, kiedy namiot rozbijał się w danej miejscowości. Były prowadzone przez występujących w namiocie aktorów, cyrkowców i muzyków. Artyści podczas zabawy dzielili się z młodymi mieszkańcami swoimi pasjami i umiejętnościami. W roku 2015 zdecydowaliśmy się odświeżyć formułę warsztatową. Prowadzący sami wzięli udział w działaniach poprowadzonych przez pedagogów teatru Julię Biczysko i Sebastiana Świądra, a potem wspólnie wymyślili, że w każdej miejscowości zaproszą dzieciaki do jednej z trzech grup: Drużyny Pippi, Cyrkowców i Piratów. W nowej formule warsztatów ekipy wymyślały swoje zwyczaje, hasła i zabawy, a potem spotkały się podczas wielkiego finału, by podzielić efektami swojej pracy. Na koniec wszyscy uczyli się piosenki „Pozwólcie dziecku żyć po sąsiedzku”, która pojawiała się potem w spektaklu, i ruszali kolorową paradą do mobilnej sceny, gdzie czekał na wszystkich mieszkańców miasta koncert-niespodzianka w wykonaniu prowadzących warsztaty i innych artystów biorących udział w projekcie!

Przy tej okazji Julka i Sebastian przygotowali także broszurę zawierającą zestaw cytatów z „Pippi Pończoszanki” z propozycją zabaw nimi inspirowanych. Otrzymywał ją każdy młody widz spektaklu po wyjściu z namiotu – dzięki temu mógł samodzielnie bawić się dalej. I wspominać spektakl, oczywiście!

Projekt „Jak wytresować dziewczynkę” został przygotowany we współpracy z Fundacją Zakochana Warszawa w 2015 roku, kiedy w Instytucie Teatralnym świętowaliśmy 250-lecie Teatru Publicznego. Po premierze w Warszawie spektakl wyruszył w trasę po północno-zachodnich rejonach Polski. W kolejnym roku był prezentowany w kilku miejscach w Warszawie.

SPEKTAKL

W spektaklu poznajemy Julię – jedynaczkę wychowywaną przez matkę na genialne dziecko. Julia tańczy, pływa, śpiewa, biega, gra na pianinie, gitarze, skrzypcach, maluje, zna pięć języków, ćwiczy szermierkę i jeździ konno, ale nie ma przyjaciół, a do tego musi poradzić sobie z nową sytuacją o rozwodzie rodziców. Precyzyjnie zaplanowany grafik nie przewiduje marnowania czasu na zabawę. Czy Julia utrzyma dyscyplinę, gdy pewnego dnia dostanie w spadku cyrk z szaloną trupą, która wprowadza się do jej mieszkania? Czy uda jej się osiągnąć wyznaczone cele, gdy w mieszkaniu panoszy się kapryśny słoń, żyrafa plądruje lodówkę, a narcystyczny żongler-orangutan domaga się braw? Czy Julia okiełzna niesforną trupę? Jak pozbyć się artystów z mieszkania? Wyjechać z nimi w szaloną trasę!

WARSZTATY

Spektaklowi towarzyszyły warsztaty, które odbywały się następnego dnia po spektaklu. Młodzi widzowie wspólnie z artystami próbowali założyć swój własny cyrk. Poznawali reżysera i występujących w spektaklu aktorów, by bawić się z nimi w wymyślanie własnych cyrkowych historii, a także układać teksty piosenek, dla których potem wraz z kompozytorem szukali rytmu i dźwięków. Przygotowywali różnorodne formy plastyczne pod okiem kostiumolożek i charakteryzatorek. I naturalnie mieli szansę nauczyć się kilku cyrkowych sztuczek od cyrkowców, których poprzedniego dnia widzieli na scenie.

W cyrku – wiadomo: umiejętności cyrkowe są kluczowe. Dlatego pedagożka teatru Joanna Krukowska i pedagożka cyrku Paulina Chodnicka przygotowały broszurę, którą młodzi widzowie otrzymywali po obejrzeniu spektaklu. Znajdowały się w niej propozycję zabaw i ćwiczeń z zakresu żonglerki, klaunady i ekwilibrystyki, aby każdy mógł trenować jeszcze długo po tym, gdy namiot cyrkowy opuścił jego miejscowość…

W 2019 roku zorganizowaliśmy konkurs „Scena w namiocie cyrkowym” na autorski projekt familijnego wydarzenia artystyczno-edukacyjnego w namiocie cyrkowym. Zależało nam na pomysłach utrzymujących formułę dwudniowego święta w miejscowości: składających się ze spektaklu wykorzystującego narzędzia nowego cyrku oraz z warsztatów dla dzieci i działań w przestrzeni miejscowości. Najciekawszą propozycją okazał się projekt Teatru Pinokio w Łodzi „Piotruś Pan”. Spektakl pod tym samym tytułem został zagrany 15 razy. W ramach trasy odwiedziliśmy 9 miejscowości, ale graliśmy także na Festiwalu Wschód Kultury w Białymstoku organizowanym przez Białostocki Ośrodek Kultury, Festiwalu Łódź Czterech Kultur organizowanym przez Centrum Dialogu im. M. Edelmana w Łodzi oraz podczas urodzin Instytutu Teatralnego na pożegnanie lata.

SPEKTAKL

Lecimy z całym tym cyrkiem! Wzbijamy się w powietrze, żeby zobaczyć świat z góry, oderwać się od spraw przyziemnych. Ten fantastyczny odlot zapewni nam Piotruś Pan, specjalista od dzieciństwa i zabawy. Chłopiec z magicznej krainy – Nibylandii – nie pozwoli nikomu dorosnąć. Dzięki cyrkowej konwencji, widzowie wraz z aktorami, akrobatami i muzykami przeniosą się do krainy wiecznego dzieciństwa. W Nibylandii, świecie latających wróżek i podniebnych pirackich pojedynków nie ma grawitacji, ograniczyć nas może tylko własna wyobraźnia.

Twórcy cyrkowo-muzycznego przedstawienia zastanawiają się, co w dzisiejszych czasach oznacza bycie dzieckiem i bycie dorosłym, a także badają relacje między dorosłością i dzieciństwem. Udowadniają nam, że skłonność do fantazjowania jest w każdym z nas niezależnie od wieku i że nigdy nie jest się zbyt dorosłym, by wziąć udział w fantastycznej przygodzie.

WARSZTATY

Podobnie jak w przypadku spektaklu „Pippi Pońcozszanka”, także tym razem działania warsztatowe poprzedzały spektakl i kończyły się teatralnym korowodem przez miasto do miejsca, w którym odbywał się koncert-niespodzianka! Uczestnicy warsztatów pod wodzą występujących w spektaklu artystów przeżywali przygody w Nibylandii – krainie, którą zamieszkuje nie tylko Piotruś Pan, ale też wróżki, piraci, syreny i czerwonoskórzy. Poznawali zwyczaje mieszkańców wyspy, a przy okazji uczyli się latać, chodzić po burcie niewidzialnego statku pirackiego czy konstruować magiczne instrumenty. W ten sposób przygotowywali się na spotkanie w namiocie cyrkowym. W ramach projektu powstała także publikacja dla dzieci i ich opiekunów „Z domu do Nibylandii i z powrotem” autorstwa pedagożek teatru Wiktorii Rutkowskiej i Dominiki Szulc (które wraz z Justyną Czarnotą opracowały również warsztaty do spektaklu). Broszura była wręczana rodzinom po wyjściu z namiotu cyrkowego, by mogły przy jej pomocy odtworzyć odrobinę magicznej atmosfery spektaklu w swoich domach.